Umowa zastępstwa za innego pracownika nie funkcjonuje już w przepisach. Natomiast sam termin wciąż jest obecny w świadomości pracowników i pracodawców. Do 2015 roku można było zatrudnić pracownika na czas nieobecności innego, zatrudnionego na umowę o pracę. Miało to zastosowanie szczególnie w przypadku kobiet, które przechodziły na urlop macierzyński.
Wówczas umowa o pracę na zastępstwo wygasa w przeddzień jej powrotu do pracy. Trzeba przyznać, że rozwiązanie to było bardzo wygodne z perspektywy pracodawcy. Z drugiej strony pracownik zatrudniony na zastępstwo uzależniony był od planów osoby, którą zastępował. Sprawdzamy, jak ustanowione w 2015 roku przepisy zmieniły sytuację pracownic, które szukają odpowiedzi na pytanie: umowa na zastępstwo a ciąża.
Ciąża a umowa na zastępstwo. Najważniejsze informacje
Jak już wspomnieliśmy – od 2015 roku w polskim Kodeksie Pracy nie funkcjonuje już termin umowa o pracę na zastępstwo. Co nie oznacza, że nie możesz zostać zatrudniony w celu zastąpienia nieobecnego pracownika, który na przykład przebywa na urlopie bezpłatnym lub macierzyńskim. W tym przypadku zostanie podpisana umowa o pracę na czas określony, która w praktyce funkcjonuje tak samo, jak umowa o pracę na zastępstwie.
Pamiętaj, że umowa zastępstwa powinna gwarantować Ci taki sam zakres obowiązków i wymiar czasowy pracy, jaki miała osoba zastępowana. Pracodawca nie może narzucić Ci obowiązków, które wykraczają poza zakres obowiązków osoby, którą zastępujesz. Kwestia pensji jest tutaj indywidualna – nie musisz zarabiać tyle samo, co zastępowany przez Ciebie pracownik.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że od 2015 roku umowa zastępstwa daje pracownikowi te same prawa, co standardowa umowa o pracę, z tym zastrzeżeniem, że kończy się z dniem powrotu zastępowanego pracownika na jego dawne stanowisko. Z drugiej strony mamy okres wypowiedzenia uzależniony od stażu pracy, który gwarantuje umowa o pracę na zastępstwo.
Masz prawo do urlopu, możesz również iść na zwolnienie lekarskie, podczas którego będzie Ci przysługiwać zasiłek chorobowy. Spore dylematy u pracownic wywołuje kwestia: umowa na zastępstwo a zwolnienie lekarskie z powodu ciąży zagrożonej. Ustawodawca nie robi tutaj żadnego rozróżnienia – w trakcie trwania umowy o pracę, każdemu przysługuje prawo do L4, bez względu na powód.
Umowa o pracę na zastępstwo a ciąża – prawa i obowiązki
Przyjrzyjmy się dokładniej zagadnieniu: ciąża a umowa na zastępstwo. Otóż zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2016 roku, również umowa na zastępstwo zapewnia ochronę ciężarnej i młodej matce. Dokument traktowany jest dokładnie tak samo, jak każda inna umowa o pracę. Zapewnia to kobietom równe prawa w pracy.
Pamiętajmy jednak, że jest to umowa zawarta na czas określony. Dlatego warto wiedzieć, jak w praktyce wygląda kwestia: umowa o zastępstwo a ciąża. Bardzo istotne jest to, w jakim momencie trwania stosunku pracy rozpoczęła się ciąża. Zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy, jeśli umowa kończy się przed porodem, ale po trzecim miesiącu ciąży, wówczas automatycznie zostaje ona przedłużona do dnia porodu.
Co ciekawe, choć umowa o pracę na zastępstwo została zastąpiona umową terminową, to zasady dotyczące jej wygaśnięcia są takie jak przed 2015 rokiem. Kiedy pracownik, którego zastępował, wróci z nieobecności, kończy się Twoja umowa o pracę na zastępstwo, a ciąża jeśli jeszcze się nie zakończyła, wówczas tracisz zatrudnienie, ale masz prawo do zasiłku macierzyńskiego. Niestety trzeba mieć świadomość, że będzie to tzw. kosiniakowe, czyli świadczenie przyznawane na zasadach obowiązujących osoby bezrobotne. Zatem jego wysokość nie będzie taka jak Twoje wynagrodzenie.
Podsumowując – zatrudnienie za inną osobę wiąże się z ograniczonym prawem do zasiłku macierzyńskiego. Choć wiele zależy tutaj od terminów, ponieważ, gdy trwa umowa na czas zastępstwa, a ciąża również się nie zakończyła, to pracownica nie może zostać zwolniona.
Jeśli ciąża i poród będą mieć miejsce w trakcie trwania umowy, kwestia urlopu macierzyńskiego będzie rozpatrywana tak samo, jak w przypadku pracowników zatrudnionych na „standardowe” umowy o pracę. Pracownica przez cały okres ciąży i w dniu porodu miała prawo do zasiłku chorobowego, a to oznacza, że może skorzystać z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Jej umowa zastępstwa zostanie rozwiązana, gdy wykorzysta przysługujący jej urlop lub pracownik, którego zastępuje, powróci na swoje dawne stanowisko.
W przypadku, gdy pracownica zatrudniona na zastępstwo za inną osobę zachodzi w ciążę, obowiązują ją te same prawa, co innych pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas określony. Dla jasności – obowiązki również, np. kwestia informowania pracodawcy o ciąży, ustalenie warunków przejścia na urlop macierzyński czy dostarczanie wymaganych dokumentów do kadr.
Sytuacja prawna, z którą mamy do czynienia, czyli umowa na czas zastępstwa a ciąża może wydawać się dość skomplikowana, jednak doświadczone kadrowe doskonale się w tym odnajdują. Każda sytuacja jest inna, choćby ze względu na terminy umów, dlatego to warto skierować się z konkretnym zapytaniem do działu kadr w swojej firmie.
Mama radzi mamie – bardzo krótko
Umowa o zastępstwo a ciąża – trudny temat, bo takie zatrudnienie nie daje poczucia bezpieczeństwa. Jeśli podstawą Twojego zatrudnienia jest umowa zastępstwa, musisz zdawać sobie sprawę z faktu, że zasiłek macierzyński może Ci nie przysługiwać. Z drugiej strony takie zatrudnienie często kończy się umową na stałe, wystarczy wykazać się umiejętnościami, których pracodawca potrzebuje. Wtedy możesz ze spokojem planować powiększenie rodziny, bo przepisy będą chronić Cię przed utratą zatrudnienia.
Umowa na zastępstwo a ciąża. Podsumowanie
Wiesz już, jak w świetle przepisów Kodeksu pracy wygląda kwestia: umowa na zastępstwo a ciąża. Praca na takim kontrakcie nie jest odpowiednim momentem na powiększanie rodziny. Lepiej zaplanować takie ważne działania, gdy masz stabilną posadę i umowę o pracę na czas nieokreślony.
Oczywiście są zdarzenia, których nie sposób przewidzieć. Wówczas musisz dostosować się do obowiązujących przepisów i zabezpieczyć się dodatkowo na wypadek różnych zdarzeń losowych. Jeśli okaże się, że jednak nie będzie Ci przysługiwał zasiłek macierzyński w wysokości średniego wynagrodzenia, Twoja sytuacja finansowa ulegnie niekorzystnej zmianie. Poza tym brak prawa do zasiłku chorobowego również odbije się na Twoich finansach.
LINK4 Mama oferuje specjalnie skomponowane polisy, które będą dobrym wsparciem w różnych sytuacjach. Świadczenie z tytułu NNW za pobyt w szpitalu to jedna z form pomocy, które mogą Ci przysługiwać. Sprawdź, jak za pomocą ubezpieczenia LINK4 Mama możesz chronić siebie i swojego maluszka w przed finansowymi konsekwencjami trudnych sytuacji.
Szczegółowe informacje o produktach, limitach i wyłączeniach sprawdź w OWU LINK4 Mama na www.link4mama.pl
