Jeszcze 3 godziny, czas tak wolno mija, nic nie rozumie, może powinienem bardziej się skupić? Zawsze przecież lubiłem matematykę, a teraz jest obca, trudna, mecząca. Nauczyciel mówi ze się rozleniwiłem i może ma racje, nic mi się nie chce...kolejna pała.
Jak w szkole? Ciągle to samo, codziennie to jedno pytanie, ciekawe czy już wie? Czy sprawdziła
w dzienniku? Wszystko w porządku mamo, nie będę jadł nie jestem głodny.
Już wie, próbuje rozmawiać, nie potrafię jej odpowiedzieć, myślę tylko o tym, żeby wyszła zamknęła drzwi. Teraz już tylko krzyczy, że mam 14 lat żebym się ogarnął, wziął się w garść, że ona nie wie co się ze mną dzieje...Ja też tego nie wiem! Pomóż mi mamo!
A może im będzie lepiej beze mnie, jestem beznadziejny, już i tak się nic nie zmieni, zniszczyłem wszystko. Nawet nie potrafię tego zmienić, wziąć się w garść, tak jak ona by chciała. Ja nawet nie wiem co to znaczy, a nie potrafię zapytać, aż taki jestem głupi...
A może im będzie lepiej beze mnie i mi też lepiej będzie? Innym się przecież udało...
W ciągu ostatnich 5 lat liczba zachorowań na depresję wśród dzieci i młodzieży gwałtownie wzrosła, a co za tym idzie, zwiększyło się ryzyko samobójstw wśród nieletnich. Mówiąc o czynnikach wpływających na taki stan rzeczy nie sposób nie wspomnieć o pandemii. Wszystko to, co działo się przez ostatnie dwa lata na świecie miało ogromny wpływ na zdrowie psychiczne całego społeczeństwa, a szczególnie mocno dotknęło najmłodszych.
Depresja jest chorobą śmiertelną czego dowodem są zatrważające statystyki mówiące o liczbie dokonanych samobójstw, jak również statystyki wskazujące na ilość podejmowanych prób samobójczych. Tym bardziej niepokojący staje się fakt, że statystyki te dotyczą w coraz większej mierze dzieci.
Diagnozowanie depresji wśród dzieci i nastolatków może się okazać trudniejsze ze wglądu na podobieństwo objawów do zachowań wynikających z etapów rozwojowych. Szczególnie widoczne jest to wśród dzieci w okresie dojrzewania. Ważne jest, aby reagować na każdy niepokojący objaw i przede wszystkim mieć świadomość, że depresja jest chorobą poważnie zagrażającą życiu, że depresja nie jest fanaberią, wymysłem, wymówką od szkoły, aktywności. W subiektywnym odczuciu chorego jest ona niezwykle trudną do zniesienia chorobą i powoduje ogromne cierpienie, a w przypadku, gdy choruje dziecko, cierpienie jest spotęgowane, ponieważ dzieci nie mają jeszcze rozwiniętych zdolności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Objawy depresji:
- smutek;
- zmiana w zakresie aktywności psychoruchowej, spowolnienie lub pobudzenie;
- poczucie braku nadziei, sensu życia;
- niskie poczucie własnej wartości;
- nadmierne poczucie winy;
- poczucie bezradności;
- ograniczenie lub rezygnacja zainteresowań, aktywności, które dotychczas sprawiały radość (anhedonia);
- spadek energii, nadmierna męczliwość;
- zaburzenia koncentracji uwagi;
- wzrost lub spadek apetytu;
- zmiana wzorcu snu (utrzymujące się przez pewien czas wyraźne trudności w zasypianiu).
Co możesz zrobić, jak zapobiegać i jak pomóc?
Rodzicu pamiętaj twoje dziecko najprawdopodobniej nie zawsze rozumie co się z nim dzieje, nie zawsze potrafi nazwać i opowiadać o swoich uczuciach. Bądź czujny, zwracaj uwagę na emocję, które widzisz u dziecka. Nazywaj je np. „widzę, że jesteś smutny (zmartwiony, radosny itp.)”. Pamiętaj nie ma złych emocji wszystkie są potrzebne i wszystkie są częścią każdego z nas, nie karć za nie, staraj się uczyć radzenia sobie z nimi.
Słuchaj swojego dziecka, rozmawiaj z nim, stawiaj granice, obserwuj w jaki sposób spędza czas, uważaj na zagrożenia dostępne w Internecie, rozmawiaj z nim o nich. Bądź przy nim, przytulaj odpowiadaj na jego potrzeby, stwórz mu środowisko bezpieczne, bez przemocy, nałogów.
Pamiętaj, że jeżeli czujesz, że z jakiś powodów to wszystko jest dla ciebie trudne możesz poprosić o wsparcie u specjalisty również dla siebie.
Umiejętność proszenia o pomoc jest niezwykle cenna, nie jest to wstyd ani porażka.
Nauczycielu zwracaj uwagę na ucznia, nie oceniaj pochopnie, zastanów się nad ewentualną przyczyną pogorszenia w nauce, zauważaj zmiany w zachowaniu. Każdy uczeń to odrębny człowiek ze swoją historią ze swoim bagażem. Reaguj, bądź dla niego wsparciem. Korzystaj ze wsparcia specjalistów dostępnych w szkole oraz poza nią.
Rodzicu i nauczycielu nie obwiniajcie się wzajemnie, starajcie się stworzyć wspólny front, w którym celem jest dobro dziecka. Bądźcie dla siebie dostępni, rozmawiajcie.
Poszerzajcie swoją wiedzę na temat zdrowia psychicznego, korzystajcie z dostępnych materiałów artykułów, publikacji itp.
Jeżeli zauważysz, że coś niepokojącego dzieje się z twoim dzieckiem, nie czekaj, od razu z nim o tym rozmawiaj, umów wizytę u specjalisty. Wyjaśnij dziecku czym on się zajmuje, staraj się złagodzić jego lęk przed taką wizytą.
Prawdopodobieństwo podjęcia próby samobójczej może objawiać się takimi sygnałami jak nagłe zainteresowanie przez dziecko tematem śmierci, jego wypowiedziami typu „lepiej wam będzie beze mnie”, „jestem niepotrzebny”, czy też oddaniem swojej ulubioną rzeczy siostrze, bratu, przyjacielowi. W takimi wypadku konieczna jest natychmiastowa reakcja. W przypadku zagrożenia samobójstwem możesz zadzwonić na nr alarmowy pogotowia ratunkowego i poprosić o pomoc.
